DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, Ahmed eş-Şera ile SDG komutanı Mazlum Abdi tarafından imzalanan çerçeve anlaşmayı değerlendirdi. Anlaşmanın, Suriye’nin toprak bütünlüğünü koruma ve ortak ordu oluşturma gibi önemli maddeler içerdiğini belirten Ekmen, sürecin Türkiye açısından da yakından takip edilmesi gerektiğini söyledi.
“Anlaşma, Suriye’de Yeni Bir Sürecin Başlangıcı”
Anlaşmanın sürpriz olmadığını ancak zamanlamasının dikkat çekici olduğunu belirten Ekmen, “Uzun süredir PYD ile Şam arasında görüşmeler devam ediyordu. Mazlum Abdi, federasyon istemediklerini, sınır güvenliğini Şam’a devretmeye hazır olduklarını ve devlet kurumlarını işler hale getirmek istediklerini dile getiriyordu. Bu anlaşmada, Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunması, tek ordu oluşturulması ve doğal kaynakların adil paylaşımı gibi kritik başlıklar yer alıyor” dedi.
Türkiye açısından en önemli konulardan birinin PKK’nın feshi süreci olduğunu vurgulayan Ekmen, anlaşmada yabancı savaşçılarla ilgili bir madde bulunmadığını belirterek, “Zannediyorum ki bu husus, Türkiye’deki süreçle ilişkilendirilecek” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’nin Güvenlik Kaygıları Karşılanıyor”
Türkiye’nin Suriye’de herhangi bir otonom silahlı güce karşı olduğunu hatırlatan Ekmen, “Türkiye, PKK ile ilişkili veya ilişkisiz fark etmeksizin, Suriye’den kendisine tehdit oluşturabilecek silahlı bir yapıya karşıydı. Anlaşmanın, bu talebi karşıladığı görülüyor. Ancak bu tür anlaşmalar nihai bir çözüm değil, sürecin ilk adımıdır. Anayasa yapım sürecinin en az 3-5 yıl sürebileceğini ve gelişmelerin yakından takip edilmesi gerektiğini unutmamalıyız” dedi
Ekmen, Suriye’nin uluslararası alanda meşru bir devlet olarak kabul görmesi için anayasa sürecinde tüm etnik ve mezhepsel grupların eşit vatandaşlık temelinde bir araya gelmesi gerektiğini vurguladı.
“Suriye Kürtleri, Şam’a Gerçek Bir Temsil Dengesiyle Entegre Olmalı”
Suriye’de Kürtlerin siyasi temsiline de değinen Ekmen, PYD’nin geçmişte diğer Kürt partilerini etkisiz hale getirdiğini hatırlatarak, “2011’de Suriye’de aktif olan 13 Kürt partisinin tamamı PYD tarafından saf dışı bırakıldı. Ancak bu pek bilinmez. 2012’de Türkiye’ye ilk gelen Suriyeliler, PYD’nin baskısıyla kaçan Kürtlerdi. Bu insanların geri dönerek siyasi sürece katılmaları sağlanmalı. Kürt temsili, sadece PYD’nin kontrolünde olmamalı, Kürt sosyolojisini ve siyasetini yansıtan çoğulcu bir yapıya sahip olmalı” dedi.
Ekmen, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile Türkiye’nin geliştirdiği ticari ve siyasi ilişkileri hatırlatarak, “Irak Kürdistanı düne kadar düşman olarak görülüyordu, ancak bugün Türkiye’nin en büyük ticari ortaklarından biri. Benzer bir ilişkinin Suriye’de de kurulmasını istiyoruz. Türkiye, Suriye’nin tüm bölgeleriyle eşit ve dostane ilişkiler kurmalı, yeniden inşa sürecinin en büyük destekçilerinden biri olmalıdır” ifadelerini kullandı
