Nobel Kimya Ödülü´ne layık görülen üç kişi arasında Türk bilim adamı Aziz Sancar da yer aldı.
İsveç´teki Nobel Komitesi, Kimya Ödülü´nün İsveçli Thomas Lindahl, Amerikalı Paul Modrich ve Türk Aziz Sancar arasında paylaştırıldığını açıkladı.
İsveç Kraliyet Bilim Akademisi, düzenlediği basın toplantısında, Lindahl, Modrich ve Sancar´ın "hücrelerin hasar gören DNA´yı nasıl onardığını ve genetik bilgiyi nasıl koruma altına aldığını" ortaya çıkardıkları için Nobel Kimya Ödülü´ne layık görüldüklerini bildirdi.
Açıklamada, "Üç bilim adamının çalışmaları, hücrelerin nasıl işlediğine yönelik son derece önemli bilgi sağlayarak yeni kanser tedavilerinin geliştirilmesine yol açtı" ifadesi kullanıldı.
Aziz Sancar
1946´da Mardin´in Savur ilçesinde dünyaya gelen Sancar, 1977´de Dallas´daki Teksas Üniversitesi´nde doktorasını tamamladı. Sancar, halihazırda Kuzey Carolina Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümü´nde ders veriyor.
Lindahl, Modrich ve Sancar, 8 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 3 milyon lira) tutarındaki ödülü paylaşacak. Üç bilim adamına, Alfred Nobel´in ölüm yıl dönümü 10 Aralık´ta düzenlenecek ödül töreninde birer diploma ve altın madalya da verilecek.
İnsan DNA´sının her gün ultraviyole ışınlar, serbest radikaller ve diğer kanserojen maddeler nedeniyle zarar gördüğüne işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Ancak bu tür dış saldırılar olmadan da DNA molekülleri, kalıtımsal olarak değişken bir yapıya sahiptir. Hücrenin genomunda her gün çok sayıda değişiklik meydana gelir. Daha da ötesi insan vücudundaki hücreler her gün milyonlarca kez bölünür ve bu esnada DNA kopyalanır. DNA´nın kopyalanması sırasında bazı bozukluklar ortaya çıkar. Genetik materyalin tam bir kimyasal kaosa düşmemesinin nedeni, hiç durmadan DNA´yı izleyen ve meydana gelen hasarları onaran moleküler sistemler barındırmasıdır. 2015 Nobel Kimya Ödülü, bu onarım sistemlerinin nasıl işlediğini moleküler düzeyde gözler önüne seren çalışmalarıyla alanlarında çığır açan üç bilim adamına verilmiştir."
Kraliyet Akademisi, ödüle layık görülen üç bilim adamını şöyle tanıttı:
"1970´lerin başlarında bilim adamları, DNA´nın son derece istikrarlı bir molekül olduğuna inanıyordu ancak Lindahl, DNA´nın aslında yeryüzünde yaşamın gelişimini imkansız kılacak bir yavaşlıkta bozulduğunu ortaya çıkardı. Öngörüsü, Lindahl´ın DNA´nın çökmesine sürekli engel olan moleküler bir makineyi keşfetmesini sağladı. Aziz Sancar, hücrelerin ultraviyole ışınlarının DNA´da neden olduğu hasarı tamir etmek için kullandığı nükleotid eksizyon onarım mekanizmasının haritasını çıkardı. Paul Modrich de hücrelerin, hücre bölünmesi esnasında DNA´nın kopyalanmasında ortaya çıkan hataları nasıl düzelttiğini buldu."
Nobel Kimya Ödülü
1901 ve 2014 yılları arasında 106 kez Nobel Kimya Ödülü verildi. Toplam 169 kişiye layık görülen ödüllerden 23´ü 2 kişi, 20´si ise 3 kişi arasında paylaştırıldı.
Nobel Kimya Ödülü´ne şimdiye kadar sadece 4 kadın layık görüldü: Marie Curie (1911) , Curie´nin kızı Irene Joliot-Curie (1935), Dorothy Crowfoot Hodgkin (1964) ve Ada Yonath (2009)
Nobel Kimya Ödülü´nü alan en genç bilim adamı Frederic Joliot oldu. Joliot, 1935 yılında ödülü aldığında 35 yaşındaydı.
Nobel Kimya Ödülü verilen en yaşlı bilim adamı ise 2002´de 85 yaşındayken ödüle layık görülen John B. Fenn oldu.
1911´de Nobel Kimya Ödülü´ne layık görülen Marie Curie, 1903´te de Nobel Fizik Ödülü´nü kazanmıştı. 1954´te Nobel Kimya Ödülü´nü alan Linus Pauling, 1962´de de Nobel Barış Ödülü´ne layık görülmüştü. Frederick Sanger ise 1958 ve 1980 yıllarında iki kez Nobel Kimya Ödülü´nün sahibi oldu.
Editor : HaberPanelim.com
