21-08-2013 19:12
Ziraat Mühendisler OdasıMardin il temsilciliği, son günlerde artan elektrik kesintileri ve salınımlarınönüne geçilebilmesi için kurumun görüş ve önerilerini içeren iki sayfalıkyazılı bir açıklamada bulundu. Bölgenin Elektrik Sorunu İle İlgili Görüş veÖneriler? başlıklı açıklamada şu ifadelere yer verildi. İlimizde sulu tarımsalüretiminin tamamı (Nusaybin Çağ çağ sulama bölgesi hariç) yer altı sondajkuyuları ile yapılmaktadır. İlimizde kayıtlı 4000'e yakın sondaj kuyusubulunmaktadır. Üreticilerimiz tamamen kendi olanakları ile yaptıkları sondajtesisleri ile üretim yapmaktadırlar. Sondaj kuyularının tamamı elektrikenerjisi ile çalışmaktadır. Mardin'de tarımsalüretimin büyük bölümünün tarla tarımı şeklinde yapıldığı bilinen bir gerçektir.Ekonomimizin ağırlığı tarım ve tarımsal sanayiye dayanmaktadır. Mardinekonomisinin temel dinamiği olan tarımsal üretimde her ne kadar ilerlemesağlansa da, üretim sorunları sürekli artmaktadır.Bilindiği gibi Mardin'detarımsal üretim 1990'lı yıllardan itibaren artarak suyla tanıştı. Önceleri kurutarım şeklinde yapılan üretimde birim alandan alınan verim, sulu tarıma geçişle2-3 katı artmıştır. Bu beraberinde Girdi kullanımını arttırırken,tarımsalticaret potansiyelini ve pazarını da arttırmıştır.Tarım piyasası ve sanayisiüretim miktarının artışıyla paralel olarak sürekli artış göstermektedir.Yüksekoranlarda Girdi maliyetleri üreticiyi zorlamakta,verimin düşük geldiği veyaucuz piyasa fiyatlarıyla satıldığı yıllarda artmaktadır.Entansif (Yüksekgirdili) tarımın gereği olan yüksek Girdi maliyetleri çok da yadırganacak birolgu değildir. Ancak Girdilerin kendi arasındaki maliyet oranları çok fazladeğişken olmamalıdır. Tohum, gübre, işçilik v.b maliyetlerin üreticinin alımgücüne uygun olmalı ve de üretici bu Girdilere ne kadar ödeme yapacağını üretimbaşlangıcında ?tahminen-bilmelidir. Ekim sezonun da tüm Girdilerin fiyatıoluşmaktadır. Mazot, Demirbaş v.b gibi Girdiler sezonda farklı fiyatlarlaüreticinin karşısına çıkmasına rağmen, bu üretici tarafında tolereedilebilmektedir.Elektrik enerjisikullanımı ise bu alanda tamamen farklı bir durum arz etmektedir. Üretici tümgirdi maliyetlerini-tahminen- bilmesine rağmen elektrik enerjisi giderinitahmin bile edememektedir. Üretimde kullanılan bir pompaj kuyusuna bir yıl 3-5bin TL fatura gelirken, aynı kuyuya bir sonraki yıl 25-30 bin TL faturagelebilmektedir. Dahası yüz binlerle ifade edilen faturalar bilegörülebilmektedir, Bu tutarsızlık üreticiye büyük zararlar verirken, üretici debu faturaları ödemekten imtina etmektedir. Özetle çiftçi büyük bir borç yüküaltına girerken TEAŞ'ta tahsilât yapamamaktadır.Elektrik fiyatınıntarımsal üretimde çok pahalı olması ayrı bir sorundur. Tarımda kullanılanelektrik fiyatına mutlaka bir sübvansiyon uygulanmalıdır. GAP Mardinkanallarının yakın bir tarihte biteceği de göz önüne alınırsa, çiftçininbirikmiş borç yükünden kurtarılması zorunludur.Sulama sezonununortasında elektrik kesintileri ve salınımları had safhadayken ve buna çözümarayışına girmemiz gerekirken, sorunu sadece kaçakla mücadeleye indirgemek çokta gerçekçi bir durum değildir.Kamu görevlileriningörevini yapmasına kimsenin itirazı olmaz. Ancak mantıklı ve adaletliuygulamalar her zaman ihtiyaç duyduğumuz uygulamalar olmalıdır.Kaçak kullanımınıortadan kaldırmak elektrik sayaçlarını değiştirmekle, güvenlik güçlerieşliğinde köyleri gezmekle olmaz. Devlet ve tarım üreticisi arasında güvenbunalımı yaratmakla hiç olmaz. Bu uygulama tarımsal üretimimizde daha fazlasorunu beraberinde getirebilmektedir.İlimizin de içindebulunduğu Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş (DEDAŞ) yakın zamanda özelleştirilmiştir.Özelleştirme kapsamına giren bölge dağıtım sistemi altyapı, kaçak kayıp gibidurumlarda büyük eksiklikler taşımaktadır. Özelleştirme sürecinin sağlıklıgeçişle yapılabilmesi için bazı iyileştirmeler yapılmalıdır. Tarım Üreticisininbiriken elektrik borcunun bu anlamda yeniden yapılandırılması zorunlu halegelmiştir. Tarımsal üretimde çokbüyük etkisi olan bu üretim şeklinin sıkıntılarını şöyle sıralayabiliriz:Elektrik enerji bedelleri çiftçinin toplam üretim gelirlerinin büyük kısmınatekabül etmektedir. Elektrik bedeli tarımsal üretime yönelik hiçbirsübvansiyona tabi tutulmamaktadır. Üreticiye gelen faturalarda yıldan yıla çokbüyük tutarsızlıklar ortaya çıkmaktadır. 380 volt enerji alması gereken pompajmakineleri düşük enerji nedeniyle çalışamamaktadır. Bunun sonucunda oluşanarızalara üretici büyük meblağlar ödemektedir. Elektrik dağıtım şebekelerininçok eski ve bakımsız olması kayıp enerji miktarını artırırken bu fatura daçiftçiye yansıtılmaktadır. Bu nedenle sulu tarımda büyük verim kayıplarıyaşanırken, üretici gelirinin büyük bir kısmını elektrik faturalarına ödemekzorunda kalmaktadır. Bunun yanında elektrik faturalarında dekar maliyeti ildenile farklılık göstermekte, bölgemizde tarımsal alanda kullanılan elektrikmaliyeti çok yüksek oranlarda seyretmektedir.Son dönemdeözelleştirilen Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş yetkileri ile sorunun çözümü içinbazı formüller geliştirmektedir. Firmanın üç alternatifli çözüm önerileri ileüreticinin beklentileri birbirinde uzaktır. Ortak payda üreticinin ödeme gücünehitap eden, yıllık ödemeli, ister trafo gücüne bağlı, ister dönüm bazlı birödeme şekliyle sağlanabilecektir. Bu da TEİAŞ, Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. ileüreticilerin ve üretici birliklerinin ortak bir noktada buluşmalarıylamümkündür. Aklın yolu birdir. Tarımüreticisinin sağlıklı üretim yapma koşullarına sahip olması gerekir. Pahalıelektrik yüksek Girdi maliyetleri, kaos ortamı tarımsal üretimimize zararvermektedir."
Editor : HaberPanelim.com
