USD 0,0000
EUR 0,0000
USD/EUR 0,00
ALTIN 000,00
BİST 0.000

SİVAS, ÂŞIKLAR YATAĞI, NESİNİ SÖYLEYİM CANIM EFENDİM?

28-10-2023
Sivas, Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası ile Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası giren, çeşitli medeniyetlerin izlerini taşıyan kadim kenti.
Sivas'ın en önemli özelliği âşıklık geleneğinin geçmişten bu günümüze kadar burada yaşaması, yaşatılması.
"Aşıklar Yatağı" olarak nitelendirilmesi bugüne kadar Sivas'ta 800'den fazla âşık yani halk ozanı tespit edilmiş olmasından geliyor. Bunların içinde 73 kadın halk ozanı bulunması dikkat çekicidir.
Âşıkların tamamına yakınının Alevi-Bektaşi inancına sahip olmasında Sivas'ın en büyük ozanı Pir Sultan ile Karacaoğlan'ın etkisi olduğu düşünülmektedir. 800 tespit edilen ozan sayısından başka adını duyuramamış ozanların da olduğu bilinmektedir.
Aşıklar şehri Sivas yaşam kültürünün gereği sazlı sözlü ortamların çok bulunduğu bir yöremiz. Çetin kış şartlarında halk odalarda toplanır söyleşir, saz dinler. Yine Aşıklar Bayramı, Cem ayinleri, şenlikler, festivaller, anma törenleri gibi etkinlikler düzenlenmesi yörede çok sayıda ozanın yetişmesini belirlemiştir.
Yörede çıraklık, çırak yetiştirme, geleneği sürdürme yönünden yine aşıkların çok sayıda olmasını etkilemiştir. Kendilerine örnek bir üstat seçerek onun tarzını yaşatması örneği de çokca görülmektedir. Böylece Âşıklık geleneği günümüze kadar taşınmıştır.
Pir Sultan Abdal'dan Âşık Veysel'e Kul Hüseyin'den Pîr Ali'ye kadar yüzlerce aşık yetiştiren Sivas'ta gelenek 400 yıldır yaşatılmaktadır.
Maalesef 2 temmuz 1993 tarihinde yaşanan Sivas olayları bu geleneğe sürülmüş bir kara lekedir. Olaylarda 37 Can hayatını kaybetmiştir. Saygı ile anıyorum.
Bugün seçtiğim türkü 1834-1922 yılları arasında yaşamış âşık Serdarî'ye aittir. Sivas'ın Şarkışla yöresinden olduğu için Şarkışlalı Serdarî olarak bilinir. Neredeyse üzerinden 200 yıla yakın zaman geçse bile türkünün sözleri güncelliğini korumaktadır. Son Malatya depreminden sonra tekrar yükselişe geçmiş birçok sanatçımız tarafından seslendirilmiştir. Türkü her dönemde çok beğenilen önemli türkülerimizden biri.
NESİNİ SÖYLEYEYİM CANIM EFENDİM
Nesini söyleyim canım efendim
Gayri düzen tutmaz telimiz bizim
Arzuhal eylesem yar yar deftere sığmaz
Omuzdan kesilmiş kolumuz bizim
Benim bu gidişe aklım ermiyor
Fukara halinden kimse bilmiyor
Padişah sikkesi (akçesi) selam vermiyor
Kefensiz kalacak ölümüz bizim
Serdarî halimiz böyle n’olacak
Kısa çöp uzundan hakkın alacak
Mamurlar yıkılıp viran olacak
Akibet alınır öcümüz bizim
Serdarî.
*10 kıtalık orijinal şiiri internette bulabilirsiniz Ben şarkı sözü olan kısmını paylaştım.