Turizm ile ilgili iki yazımda turizmin ekonomik getiri unsuru olduğunu bunun sonucu bölgeyi kalkındıracağını, istihdam kapıları açacağını, yaşam koşullarına geliştireceğini yazdım. Turizmin çeşitlerinden söz ettim. Mardin'e en uygun turizmin İnanç turizmi ve Gastronomi turizmi olduğunu yazdım.
Bugün yazacaklarım size olumsuz gelebilir fakat bu da turizmin gerçeklerinden başka bir şey değil. Turizmin olumsuz sonuçlarından söz etmek istiyorum. Nedir bunlar? Bölgede tüketim maddelerinde, ürünlerinde, konut ve arazi fiyatlarında artış, bunun yanı sıra kiraların yükselmesi, bölgeye göçün artışı, çevre kirliliğinde artış, doğal ve arkeolojik alanlarda yıpranma gibi etkiler ilk akla gelenler. Bunlar çoğumuzun tanık olduğu şeyler. Bunlar üzerinde ayrıntıya girmeyeceğim. İki konuda hatırlatma yapacağım.
Birincisi turizmin kaçınılmaz yan etkisi olan sosyo-kültürel bağlamda halkın kimliğinde, yaşam kalitesinde, geleneklerinde yaptığı olumsuz etki, değişim, kimlik kaybı; ikincisi tarihi doğal ve arkeolojik alanlarda, tarihi binalarda oluşan hasar, yıpranma, kirlilik.
Bodrum örneğinde bunların bazılarına tanık olduk. Bir zamanların küçük bir kıyı kasabası olan Bodrum bugün bir şehir kadar büyüdü, büyümekte kalmayıp değişti, aldığı göçle kimliğini kaybetti. Değişim ve yabancılaşma sonucu artık o kasabanın kültürel kimliğinden geriye hiçbir şey kalmadı diyebilirim. Artık yabancıların yaşadığı bir yer. Gelenekler, kültürel miras, sükûnet hepsi kaybolup gittiler. Çok şükür Bodrum kalesi yerinde duruyor, o da zamanla oluşan hasardan dolayı üç yıl süren bir restorasyon görmüştür.
Mardin'e gelince; doğal ve arkeolojik alanlarıyla, anıtsal yapılarıyla çok iyi korunması gerekiyor. Turizmden kazanırken şehrin özelliklerinden kaybetmememiz gerekir.
Şu bir gerçektir ki Türkiye yıllarca turizm adına yabancılar tarafından talan edilmiştir. Tarihi eser kaçakçılığı, mezar soygunculuğu hep turizm vasıtasıyla gerçekleşmiştir.
Bu riskleri önlemek için sıkı gözlem ve denetim şarttır.
Mezarlıklar dahil anıtların görevliler tarafından korunması gerekmektedir.
Mardin’i Mardin yapan kültürel zenginliği, halkın yaşam şekli, gelenekleridir. Özetle kültürel mirasıdır. Zaten turistleri buraya çekende şehrin farklılığıdır.
Şehrin ara sokaklarının Kafe, birahane, otel ve restorana dönüşmesi bir ölçüye kadar kabul edilebilir ama o eşik geçildiğinde Bodrum'dan farkı olmayacaktır.
Tüm turizm dinamikleri iyi değerlendirilip, tüm eylemler iyi denetlenmelidir.
Atları süsleyip turistlere kiraya verenler, turistlerin yolunu kesip buyurun buyurun diyerek badem şekeri ikram edenler, turistlere poşu bağlayanlar, ortalığı keşmekeşe çevirenler iş işten geçerse bir zaman sonra nerede o eski Mardin diyeceklerdir.
